കമ്പനി നിയമം: അദ്ധ്യായം പതിനൊന്നിലെ റജിസ്റ്റ ര്‍

റജിസ്റ്റ ര്‍: ഡയറക്ടര്‍മാര്‍, താക്കോല്‍ ഭരണ ഉദ്യോഗസ്ഥര്‍, അവരുടെ ഓഹരി ഉടമസ്ഥത

ഓരോ കമ്പനിയും അതിന്‍റെ റജിസ്റ്റേഡ് ഓഫീസി ല്‍ നിര്‍ദ്ദേശിച്ച
വിധത്തി ല്‍ അതിന്‍റെ ഡയറക്ടര്‍മാരുടേയും താക്കോ ല്‍ ഭരണ ഉദ്യോഗസ്ഥരുടേയും വിവരങ്ങ ള്‍ ഉള്‍പെടുത്തിയ ഒരു റജിസ്റ്റ ര്‍ സൂക്ഷിക്കണം, അതി ല്‍ കമ്പനിയിലോ അതിന്‍റെ ഹോള്‍ഡിങ്ങ്, സബ്സിഡിയറി, കമ്പനിയുടെ ഹോള്‍ഡിങ്ങ് കമ്പനിയുടെ സബ്സിഡിയറി അഥവാ സഹവര്‍ത്തി കമ്പനികളി ലോ അവരി ല്‍ ഓരോരുത്തരും കൈക്കൊള്ളുന്ന സെക്യുരിറ്റികളുടെ വിശദാംശങ്ങ ള്‍ ഉള്‍പെടുത്തിയിരിക്കണം.

[വ. 170 (1)]

ഡയറക്ടര്‍മാരുടേയും താക്കോ ല്‍ ഭരണ ഉദ്യോഗസ്ഥരുടേയും നിര്‍ദ്ദേശിച്ച വിവരങ്ങളും പ്രമാണങ്ങളും ഉള്‍പെടുത്തിയ ഒരു റിട്ടേണ്, ഡയറക്ടര്‍മാരുടേയും താക്കോ ല്‍ ഭരണ ഉദ്യോഗസ്ഥരുടേയും നിയമനം മുത ല്‍ മുപ്പതു ദിവസത്തിനുള്ളിലും എന്തെങ്കിലും മാറ്റം സംഭവിച്ചു മുപ്പതു ദിവസത്തിനുള്ളിലും റജിസ്ട്രാ ര്‍ പക്ക ല്‍ ഫയല്‍ ചെയ്യണം.

[വ. 170 (2)]

അംഗങ്ങള്‍ക്ക് പരിശോധിക്കാം

വകുപ്പ് 170 (1) അനുസരിച്ച് സൂക്ഷിച്ചിട്ടുള്ള റജിസ്റ്റ ര്‍-

(a)   വ്യാപാര സമയങ്ങളില്‍ പരിശോധനയ്ക്കായി തുറന്നു വെയ്ക്കണം, അംഗങ്ങള്‍ക്ക് അതില്‍നിന്നും ഉദ്ധരണിക ള്‍ എടുക്കാനും അവരുടെ അഭ്യര്‍ത്ഥനയി ല്‍ മുപ്പതു ദിവസത്തിനുള്ളി ല്‍ പകര്‍പ്പുക ള്‍ വിലയെടുക്കാതെ നല്‍കാനും ഒരു അവകാശമുണ്ട്.

(b)  കമ്പനിയുടെ ഓരോ വാര്‍ഷിക പൊതുയോഗത്തിലും പരിശോധനയ്ക്കായി തുറന്നു വെയ്ക്കുകയും യോഗം സംബന്ധിക്കുന്ന ഏതു വ്യക്തിക്കും അഭിഗമ്യമാക്കുകയും വേണം.

[വ. 171 (1)]

ഉ.വ.(1) (a) വ്യവസ്ഥ ചെയ്തിരിക്കുന്ന പരിശോധന നിരസിച്ചാല്‍, അഥവാ അതുപ്രകാരം അഭ്യര്‍ത്ഥന കിട്ടിയ ദിവസം മുത ല്‍  മുപ്പതു ദിവസത്തിനുള്ളില്‍ പകര്‍പ്പ് അയച്ചില്ലെങ്കില്‍,  റജിസ്ട്രാ ര്‍, അദ്ദേഹത്തിനു അപേക്ഷ കിട്ടിയാല്‍ ഉട ന്‍ പരിശോധനയ്ക്കും ആവശ്യപ്പെട്ട പകര്‍പ്പുക ള്‍ നല്‍കാനും ഉത്തരവിടും.

[വ. 171 (2)]

 

അദ്ധ്യായം പതിനൊന്നിലെ ശിക്ഷ

ഈ അദ്ധ്യായത്തിലെ ഏതെങ്കിലും വ്യവസ്ഥക ള്‍ ലംഘിക്കുന്ന ഒരു കമ്പനി, ഒരു പ്രത്യേക ശിക്ഷയും വ്യവസ്ഥ ചെയ്തിട്ടില്ലെങ്കില്‍, കമ്പനിയും വീഴ്ച വരുത്തുന്ന ഓരോ ഓഫീസറും അന്‍പതിനായിരം രൂപായി ല്‍ കുറയാതെ എന്നാ ല്‍ അഞ്ചു ലക്ഷം രൂപാ വരെ പിഴ ശിക്ഷിക്കപ്പെടും.

[വ. 172 ]

അദ്ധ്യായം പതിനൊന്ന് സമാപ്തം

#CompaniesAct

കമ്പനി നിയമം: ഡയറക്ടര്‍മാരെ നീക്കം ചെയ്യുന്നത്

ഡയറക്ടര്‍മാരെ നീക്കം ചെയ്യുന്നത്

വകുപ്പ് 242 അനുസരിച്ച് ട്രിബ്യുണ ല്‍ നിയമിച്ച ഒരു ഡയറക്ട ര്‍ അല്ലാത്ത ഒരു ഡയറക്ടറെ അയാള്‍ക്ക്‌ കേള്‍ക്കാ ന്‍ ന്യായമായ ഒരു അവസരം കൊടുത്തിട്ട് അയാളുടെ ഓഫിസ് കാലാവധി അവസാനിക്കുന്നതിനു മുന്‍പ് ഒരു കമ്പനിക്ക്‌ സാധാരണ പ്രമേയം വഴി നീക്കം ചെയ്യാം:

കമ്പനി, വകുപ്പ് 163 പ്രകാരം ആകെ ഡയറക്ടര്‍മാരുടെ എണ്ണത്തി ല്‍ രണ്ടി ല്‍ മൂന്നു ഭാഗത്തില്‍ കുറയാത്തവരെ ആനുപാതിക പ്രാതിനിധ്യം എന്ന തത്ത്വം അനുസരിച്ച് നിയമിക്കാ ന്‍ അതിനു നല്‍കിയ ഓപ്ഷ ന്‍ പ്രയോജനപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ളപ്പോള്‍ ഈ ഉപവകുപ്പിലുള്ള ഒന്നും ബാധകമാവില്ല.

[വ. 169 (1)]

ഈ വകുപ്പനുസരിച്ച് ഒരു ഡയറക്ടറെ നീക്കാനോ അങ്ങനെ നീക്കിയ ഒരു ഡയറക്ടറുടെ സ്ഥാനത്തു മറ്റൊരാളെ നിയമിക്കാനോ ഉള്ള ഏതെങ്കിലും പ്രമേയത്തിന് അയാളെ നീക്കുന്ന യോഗത്തി ല്‍ വിശേഷ നോട്ടീസ് വേണ്ടിവരും.

[വ. 169 (2)]

ഈ വകുപ്പനുസരിച്ച് ഒരു ഡയറക്ടറെ നീക്കാനുള്ള ഒരു പ്രമേയത്തിന്‍റെ നോട്ടീസ് കിട്ടിയാല്‍, കമ്പനി ഉടനെതന്നെ അതിന്‍റെ ഒരു പകര്‍പ്പ് ബന്ധപ്പെട്ട ഡയറക്ടര്‍ക്ക് അയയ്ക്കണം. ഡയറക്ടര്‍ക്ക് , അയാള്‍ കമ്പനിയുടെ ഒരു അംഗമാണെങ്കിലും അല്ലെങ്കിലും പ്രമേയത്തിന്മേല്‍ യോഗത്തില്‍ കേള്‍ക്കപ്പെടാ ന്‍ അവകാശം ഉണ്ടായിരിക്കും.

[വ. 169 (3)]

ഈ വകുപ്പനുസരിച്ച് ഒരു ഡയറക്ടറെ നീക്കാനുള്ള ഒരു പ്രമേയത്തിന്‍റെ നോട്ടീസ് നല്‍കിയിട്ടുള്ളപ്പോ ള്‍ ബന്ധപ്പെട്ട ഡയറക്ട ര്‍ കമ്പനിക്ക്‌ നിവേദനം എഴുതി നല്‍കുകയും കമ്പനിയുടെ അംഗങ്ങള്‍ക്ക് അതിന്‍റെ വിജ്ഞാപനം നല്‍കാന്‍ അഭ്യര്‍ത്ഥന നടത്തുകയും ചെയ്താല്‍, കമ്പനി, അതിനു സമയം അനുവദിക്കുന്നെങ്കില്‍-

(a)   കമ്പനിയുടെ അംഗങ്ങള്‍ക്ക് നല്‍കിയ പ്രമേയത്തിന്‍റെ നോട്ടീസി ല്‍ നിവേദനം നല്‍കിയിട്ടുള്ള കാര്യം പറയണം, മാത്രമല്ല,

(b)  കമ്പനിക്ക്‌ നിവേദനം ലഭിക്കുന്നതിനു മുന്‍പോ അത് കഴിഞ്ഞോ യോഗത്തിന്‍റെ നോട്ടീസ് അയച്ചിട്ടുള്ള കമ്പനിയുടെ ഓരോ അംഗത്തിനും നിവേദനത്തിന്‍റെ ഒരു പകര്‍പ്പ് അയയ്ക്കണം.

സമയക്കുറവു മൂലം അഥവാ കമ്പനിയുടെ വീഴ്ച മൂലം നിവേദനത്തിന്‍റെ ഒരു പകര്‍പ്പ് മുന്‍പറഞ്ഞതുപോലെ അയച്ചില്ലെങ്കി ല്‍ ഡയറക്ടര്‍ക്ക് വാചികമായി കേള്‍ക്കപ്പെടാനുള്ള അവകാശത്തിന്‌ കോട്ടം തട്ടാതെ നിവേദനം യോഗത്തില്‍ വായിക്കാ ന്‍ അവകാശപ്പെടാം.

ഈ ഉപവകുപ്പ് നല്‍കുന്ന അവകാശങ്ങ ള്‍ അപകീര്‍ത്തികരമായ കാര്യത്തിന് അനാവശ്യമായ പ്രചാരം നേടാന്‍ ദുരുപയോഗം ചെയ്യുന്നു എന്ന്, കമ്പനിയുടെയോ, മറ്റു പീഡിതനായ വ്യക്തിയുടെയോ ഒരു അപേക്ഷയിന്മേ ല്‍ ട്രിബ്യുണലിന് ബോദ്ധ്യമായാ ല്‍ നിവേദനത്തിന്‍റെ പകര്‍പ്പ് അയയ്ക്കുകയോ നിവേദനം യോഗത്തി ല്‍ വായിക്കുകയോ ചെയ്യേണ്ടതില്ല. അപേക്ഷയിന്മേ ല്‍ കമ്പനിക്ക്‌ വന്ന ചിലവുകള്‍ മുഴുവനായോ ഭാഗികമായോ ഡയറക്ടര്‍, അയാള്‍ അതി ല്‍ ഒരു കക്ഷി അല്ലെങ്കില്‍ കൂടി, നല്‍കാ ന്‍ ട്രിബ്യുണലിന് ഉത്തരവിടാം.

[വ. 169 (4)]

ഈ വകുപ്പനുസരിച്ച് ഒരു ഡയറക്ടറെ നീക്കിയത് വഴി ഉണ്ടാകുന്ന ഒരു ഒഴിവ് അയാളെ കമ്പനി പോതുയോഗത്തിലോ ബോര്‍ഡോ നിയമിച്ചതാെണങ്കി ല്‍ അയാളെ നീക്കുന്ന യോഗത്തി ല്‍ അയാളുടെ സ്ഥാനത്തു മറ്റൊരു ഡയറക്ടറെ നിയമിച്ചു നികത്തും. ഉ.വ.(2) അനുസരിച്ച് നിയമനോേദ്ദശത്തിന്‌ വിശേഷ നോട്ടീസ് നല്‍കിയിരിക്കണം.

[വ. 169 (5)]

അങ്ങനെ നിയമിക്കപ്പെട്ട ഒരു ഡയറക്ടര്‍ അയാളുടെ മുന്‍ഗാമിയെ നീക്കിയില്ലെങ്കില്‍ ടിയാന്‍ ഓഫിസ് കൈക്കൊള്ളുമായിരുന്ന ദിവസം വരെ ഓഫിസ് കൈക്കൊള്ളും.

[വ. 169 (6)]

ഉ.വ.(5) പ്രകാരം ഒഴിവ് നികത്തിയില്ലെങ്കി ല്‍ അത് ഒരു താത്കാലിക ഒഴിവായി ഈ നിയമത്തിലെ വ്യവസ്ഥക ള്‍ അനുസരിച്ച് നികത്തും:

ഓഫീസില്‍ നിന്നും നീക്കിയ ഡയറക്ടറെ ബോര്‍ഡ് ഓഫ് ഡയറക്ടര്‍മാ ര്‍ ഒരു ഡയറക്ടര്‍ ആയി പുനര്‍നിയമിക്കാ ന്‍ പാടില്ല.

[വ. 169 (7)]

ഈ വകുപ്പിലുള്ള ഒന്നും-

(a)   ഈ വകുപ്പു പ്രകാരം നീക്കിയ ഒരു വ്യക്തിക്ക് അയാളുടെ ഡയറക്ടര്‍ നിയമനം അവസാനിപ്പിക്കുന്നതിന് കരാ ര്‍ വ്യവസ്ഥകളോ ഡയറക്ട ര്‍ ആയി അയാളുടെ നിയമന വ്യവസ്ഥകളോ അനുസരിച്ചോ മറ്റെന്തെങ്കിലും നിയമനം ഡയറക്ടര്‍ ആയി അവസാനിപ്പിക്കുന്നതിനോ എന്തെങ്കിലും പ്രതിഫലം അഥവാ നഷ്ടപരിഹാരം കൊടുക്കുന്നത് ഇല്ലാതാക്കുന്നില്ല.

(b)  ഈ നിയമത്തിലെ മറ്റു വ്യവസ്ഥക ള്‍ പ്രകാരം ഒരു ഡയറക്ടറെ നീക്കാന്‍ ഉള്ള എന്തെങ്കിലും അധികാരം എടുത്തു മാറ്റുന്നതല്ല.

[വ. 169 (8)]

#CompaniesAct

കമ്പനി നിയമം: ഡയറക്ടറുടെ രാജി

ഡയറക്ടറുടെ രാജി

കമ്പനിക്ക്‌ നോട്ടീസ് എഴുതി നല്‍കി ഒരു ഡയറക്ടര്‍ക്ക് തന്‍റെ ഓഫിസ് രാജി വെയ്ക്കാം. ബോര്‍ഡ്‌, അത്തരം നോട്ടീസ് കിട്ടിയാ ല്‍ അത് രേഖപ്പെടുത്തുകയും കമ്പനി, നിര്‍ദ്ദേശിച്ച സമയത്തിനുള്ളിലും ഫോമിലും വിധത്തിലും റജിസ്ട്രാറെ അറിയിക്കുകയും അത്തരം രാജിയുടെ വിവരം തൊട്ടടുത്ത കമ്പനിയുടെ പൊതുയോഗത്തി ല്‍ വെയ്ക്കുന്ന ഡയറക്ടറുടെ റിപ്പോര്‍ട്ടി ല്‍ ചേര്‍ക്കുകയും വേണം:

ഡയറക്ടറും തന്‍റെ രാജിയുടെ ഒരു പകര്‍പ്പ് രാജിയുടെ വിശദമായ കാരണങ്ങള്‍ സഹിതം മുപ്പതു ദിവസത്തിനുള്ളി ല്‍ നിര്‍ദ്ദേശിച്ച
വിധത്തി ല്‍ റജിസ്ട്രാര്‍ക്ക് അയച്ചു കൊടുക്കണം.

[വ. 168 (1)]

ഒരു ഡയറക്ടറുടെ രാജി കമ്പനിക്ക്‌ നോട്ടീസ് കിട്ടുന്ന ദിവസം മുതലോ ഡയറക്ടര്‍ നോട്ടീസി ല്‍ വ്യക്തമാക്കുന്ന ദിവസം മുതലോ, ഏതാണോ അവസാനം, അന്നുമുതല്‍ക്ക് നടപ്പിലാകും:

രാജി വെച്ച ഡയറക്ട ര്‍ തന്‍റെ കാലഘട്ടത്തി ല്‍ സംഭവിച്ച കുറ്റങ്ങള്‍ക്ക് അയാളുടെ രാജിക്കു ശേഷവും ബാദ്ധ്യതയുള്ളവനായിരിക്കും.

[വ. 168 (2)]

ഒരു കമ്പനിയുടെ എല്ലാ ഡയറക്ടര്‍മാരും അവരുടെ ഓഫിസ് രാജി വെയ്ക്കുന്നെങ്കില്‍ അല്ലെങ്കി ല്‍ വകുപ്പ് 167 അനുസരിച്ച് അവരുടെ ഓഫിസ് ഒഴിവാകുന്നെങ്കില്‍, പ്രോത്സാഹകന്‍, അഥവാ അയാളുടെ അസാന്നിദ്ധ്യത്തില്‍ കേന്ദ്ര ഗവര്‍ന്മേണ്ട് വേണ്ട എണ്ണം ഡയറക്ടര്‍മാരെ നിയമിക്കുകയും കമ്പനി പൊതുയോഗത്തി ല്‍ ഡയറക്ടര്‍മാരെ നിയമിക്കുന്നതുവരെ അവര്‍ ഓഫിസ് കൈക്കൊള്ളുകയും ചെയ്യും.

[വ. 168 (3)]

#CompaniesAct

കമ്പനി നിയമം: ഡയറക്ടറുടെ ഓഫിസ് ഒഴിയും

ഡയറക്ടറുടെ ഓഫിസ് ഒഴിയും

താഴെപ്പറയുന്നവയാ ല്‍ ഒരു ഡയറക്ടറുടെ ഓഫിസ് ഒഴിവാകും-

(a)   വകുപ്പ് 164 വ്യക്തമാക്കിയ അയോഗ്യതക ള്‍ ഏതെങ്കിലും അയാ ള്‍  നേരിടുന്നു;

(b)  പന്ത്രണ്ടു മാസക്കാലം നടത്തിയ ബോര്‍ഡ്‌ ഓഫ് ഡയറക്ടര്‍മാരുടെ എല്ലാ യോഗങ്ങളി ല്‍ നിന്നും ഹാജരില്ലായ്മയ്ക്ക് ബോര്‍ഡിന്‍റെ ലീവ് വാങ്ങിയോ അല്ലാതെയോ വിട്ടു നില്‍ക്കുന്നു;

(c)   അയാള്‍ക്ക്‌ പ്രത്യക്ഷമായോ പരോക്ഷമായോ താത്പര്യമുള്ള കരാറുകളിലും ക്രമങ്ങളിലും ഏര്‍പ്പെടുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് വകുപ്പ് 184-ന്‍റെ വ്യവസ്ഥകള്‍ക്ക് വിരുദ്ധമായി അയാ ള്‍ പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നു;

(d)  വകുപ്പ് 184-ന്‍റെ വ്യവസ്ഥകള്‍ക്ക് വിരുദ്ധമായി അയാള്‍ക്ക്‌ പ്രത്യക്ഷമായോ പരോക്ഷമായോ താത്പര്യമുള്ള ഏതെങ്കിലും കരാറുകളിലും ക്രമങ്ങളിലും അയാള്‍ തന്‍റെ താത്പര്യം വെളിപ്പെടുത്തുന്നതില്‍ വീഴ്ച വരുത്തുന്നു;

(e)   ഒരു കോടതിയുടെയോ ട്രിബ്യുണലിന്റെയോ ഒരു ഉത്തരവിനാല്‍ അയാള്‍ അയോഗ്യനാക്കപ്പെടുന്നു;

(f)    അയാളെ എന്തെങ്കിലും കുറ്റത്തിന് ഒരു കോടതി ശിക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നു, അസാന്മാര്‍ഗിക പ്രവൃത്തിക്കോ അല്ലാതെയോ, അതിനു
ആറുമാസത്തി ല്‍ കുറയാത്ത ജയില്‍വാസവും വിധിച്ചിരിക്കുന്നു:

 

അത്തരം കോടതി ഉത്തരവിനെതിരെ അപ്പീല്‍ ഫയ ല്‍ ചെയ്തിട്ടുണ്ടെങ്കിലും ഡയറക്ടറുടെ ഓഫിസ് ഒഴിവാകും;

 

(g)   ഈ നിയമ വ്യവസ്ഥകള്‍ അനുസരിച്ച് അയാളെ നീക്കം ചെയ്തിരിക്കുന്നു;

(h)  ഹോള്‍ഡിങ്ങ്, സബ്സിഡിയറി അഥവാ സഹവര്‍ത്തി കമ്പനിയിലെ ജോലിയോ ഏതെങ്കിലും ഓഫിസ് കൈക്കൊള്ളുകയോ കാരണം ഒരു ഡയറക്ടര്‍ ആയി നിയമിക്കപ്പെടുകയും ആ കമ്പനിയിലെ അത്തരം ജോലി അഥവാ ഓഫിസ് അവസാനിക്കുകയും ചെയ്തിരിക്കുന്നു.

 [വ. 167 (1)]

ഉ.വ.(1) വ്യക്തമാക്കിയ ഏതെങ്കിലും അയോഗ്യതകള്‍ മൂലം അയാ ള്‍ കൈക്കൊണ്ട ഡയറക്ടറുടെ ഓഫിസ് ഒഴിവായി എന്ന് അയാള്‍ക്ക്‌ അറിയാമായിരുന്നിട്ടും ഒരു വ്യക്തി ഒരു ഡയറക്ട ര്‍ ആയി പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നെങ്കി ല്‍ അയാള്‍ ഒരു വര്‍ഷം വരെ ജയില്‍വാസത്തിനും ഒരു ലക്ഷം രൂപയില്‍ കുറയാതെ എന്നാ ല്‍ അഞ്ചു ലക്ഷം രൂപാ വരെ പിഴയും, അഥവാ രണ്ടും കൂടിയും ശിക്ഷിക്കപ്പെടും.

[വ. 167 (2)]

ഉ.വ.(1) വ്യക്തമാക്കിയ ഏതെങ്കിലും അയോഗ്യതകള്‍ മൂലം ഒരു കമ്പനിയുടെ എല്ലാ ഡയറക്ടര്‍മാരുടെയും ഓഫിസുക ള്‍
ഒഴിവാകുന്നെങ്കി ല്‍, പ്രോത്സാഹകന്‍, അഥവാ അയാളുടെ അസാന്നിദ്ധ്യത്തില്‍ കേന്ദ്ര ഗവര്‍ന്മേണ്ട് വേണ്ട എണ്ണം ഡയറക്ടര്‍മാരെ നിയമിക്കുകയും കമ്പനി പൊതുയോഗത്തി ല്‍ ഡയറക്ടര്‍മാരെ നിയമിക്കുന്നതുവരെ അവര്‍ ഓഫിസ് കൈക്കൊള്ളുകയും ചെയ്യും.

 [വ. 167 (3)]

ഒരു സ്വകാര്യ കമ്പനിക്ക്‌ അതിന്‍റെ ആര്‍ട്ടിക്കിള്‍സ് വഴി ഒരു ഡയറക്ടറുടെ ഓഫിസ് ഒഴിവാകുന്നതിന് ഉ.വ.(1) വ്യക്തമാക്കിയത് കൂടാതെ മറ്റെന്തെങ്കിലും കാരണം നല്‍കാം.

[വ. 167 (4)]

#CompaniesAct